Review: Nikon Nikkor AF-S 300mm F4E PF ED VR

31 maart 2015, 13:05

Het nieuwe Phase Fresnel glaselement maakt deze nieuwe Nikkor AF-S 300mm F4E PF ED VR half zo licht, wat heel wat sjouwen scheelt tijdens het fotograferen. En dat is nog niet alles.

Vaste brandpunt-teleobjectieven zijn groot en prijzig. Als ze erg lichtsterk zijn, worden ze nóg zwaarder en bijna onbetaalbaar. Sport- of natuurfotografie moet je dan wel heel erg na aan het hart liggen voordat je zo’n stevige investering doet.

Fresnel

Zo is de Nikkor 300mm F2,8 is met drie kilo schoon aan de haak en een winkelprijs van € 5200 euro bijna alleen voorbehouden aan de pro. Terwijl de oude Nikkor 300mm F4 met 1300 euro enigszins betaalbaar blijft, maar met 1450 gram wel weer aan de zware kant.

Licht én betaalbaar

De opdracht aan de ontwerpers van deze nieuwe 300 mm was vooral een lichtere en betaalbare variant bouwen. Natuurlijk mocht ook optische beeldstabilisatie anno 2015 niet ontbreken, dat was nog een nieuw fenomeen bij de Nikon F4-versies.

Phase Fresnel

Het toverwoord bij het nieuwe ontwerp is het Phase Fresnel lenselement. Het is de eerste keer dat Nikon dit type lenselement gebruikt. Een ‘gewoon’ ongecorrigeerd lenselement heeft last van chromatische aberratie, waarbij rode, groene en blauwe onderdelen van het licht op een andere plek scherp op je sensor vallen. Deze lensfout zie je vaak in je opnames terug bij hoge lichtcontrasten in de randen van je beeld, het zijn meestal paarse, onscherpe vlekken. Om chromatische aberratie tegen te gaan worden er complexe en daardoor dure lensconstructies bedacht. De fresnel-lens introduceert een tegengestelde lensfout die in combinatie met een ‘normaal’ lenselement de chromatische aberratie praktisch opheft. Zonder al te ingewikkelde en zware lensconstructies.

Lichter en korter

Zo werd het mogelijk dat deze nieuwe versie van de 300mm F4 de helft van zijn voorganger weegt en acht centimeter korter is. Dat is als je lang met dit objectief door de wildernis loopt om vogels te fotograferen een enorm voordeel. Net zo interessant is de optische beeldstabilisatie die ervoor zorgt dat je tot 4 stoppen langer uit de hand kunt fotograferen. En dat is een heerlijk alternatief voor je zware statief.

Nadeel

Een fresnel lenselement kan onder extreme lichtomstandigheden, zoals een heel sterke lichtbron in een donkere omgeving, zogeheten newtonringen opleveren. Deze gekleurde ringen kunnen grotendeels worden gecompenseerd door de Capture NX-D software van Nikon. In de testopnames die wij met het objectief maakten, kwamen wij het verschijnsel overigens niet prominent tegen.

Beeldkwaliteit

De autofocus is snel en stil en ook de VR was nauwelijks hoorbaar. Bij open diafragma was er een lichtafval van 1,5 stop meetbaar, die met twee stoppen diafragmeren verdween. De scherpte is hoog in het centrum en blijft hoog aan de randen van het beeld. De vervorming is marginaal.

Bokeh

Nu valt er over de smaak van de diverse bokeh-vormen niet te twisten. Maar de vorm van de bokeh van deze 300 mm is wel opvallend, soms zelfs ellipsvormig. Dankzij het lange brandpunt en de relatief grote diafragma-opening vloeit de bokeh vervolgens heel mooi zacht uit.