Redactie 
Dit artikel komt uit de volledige Cursus Vogels Spotten en Fotograferen in Zoom Academy. Hierin leer je alles over het vastleggen van deze gevleugelde modellen en nog veel meer.
Zoomer Frank Jacobs
Frank komt uit Steenokkerzeel in België en houdt zich naast zijn werk als administratief medewerker bezig met fotografie. Wat is begonnen met vakantiekiekjes is voor hem nu de allerbeste manier om te ontspannen. Na een start met macrofotografie is Frank in vogelfotografie geïnteresseerd geraakt door de vogels die hij in zijn eigen achtertuin zag. Ooit hoopt Frank van fotografie meer dan alleen een hobby te maken.
Frank in vogelvlucht
“Vogels staan voor mij gelijk aan een dag totale ontspanning. Het liefst huur ik een fotohut, zodat ik de hele dag alleen mijn ding kan doen zonder gestoord te worden. Het is soms best lastig om een hut te huren, omdat je die vaak op voorhand moet reserveren. Je moet het dan ook doen met het weer, of het nu mooi weer is of niet. Ik ben er al dagen van tevoren mee bezig. Ik houd het weer in de gaten en kijk dan welk lichtsterk objectief ik het beste kan meenemen voor korte sluitertijden, en welke body het beste overweg kan met hogere iso-waarden als dit nodig is. Je moet oplettend blijven en niet indutten, anders kan het weleens zo zijn dat je een mooie foto mist. Er is vrij constant beweging, maar rond de middag zijn er vaak rustigere periodes. Dit is ook het leuke: je kunt niets voorspellen en je kunt je modellen niet dwingen om te poseren.”
Frank Jacobs
Nikon D5 · ISO 1800 · F 6,3 · 1/320 SEC · 480 MM
Wereldwijd fotograferen
“Mijn absolute favorieten zijn ijsvogels en (steen)uiltjes. Als de ijsvogel even stilzit, heb je gegarandeerd een mooie foto te pakken. Mijn voorkeur is niet echt seizoensgebonden: ik fotografeer graag de vogels van het moment. Eén groot voordeel heb je: vogels zijn er altijd! Het liefst zou ik de hele wereld rondreizen en niets anders doen dan fotograferen. Ik ben bijvoorbeeld naar de Farne-eilanden geweest waar ik de papegaaiduiker heb kunnen fotograferen. In België of Nederland blijf ik meestal op dezelfde plaats zitten, om zo weinig mogelijk verstoring te veroorzaken.”
Frank Jacobs, frankjacobs.zoom.nl
Nikon D5 · ISO 6400 · F 2,8 · 1/2000 SEC · 200 MM
Je eigen methode
“Afhankelijk van de hut die je kiest, weet je ook welke soorten er op dat ogenblik voorkomen. Ik zoek altijd informatie op over de vogels die ik ga fotograferen. Ik kijk hoe andere fotografen ze in beeld brengen en welke technieken zij gebruiken. Vogelfotografie is ook sporten: het is niet zo makkelijk als het achteraf lijkt als je een mooie foto ziet.”
“Bij vogels moeten zeker de ogen scherp in beeld zijn. Ik heb al vaker mooie foto’s weggegooid omdat ze niet op de juiste plaats scherp genoeg waren. Ik probeer vogels beeldvullend te fotograferen, zodat je elk detail mooi kunt zien. Ik denk dat het belangrijk is dat een fotograaf een methode ontwikkelt die hem bevalt en waardoor hij comfortabel kan werken om zo de beelden te schieten die hij wil. In mijn geval betreft dat statiefgebruik: ik gebruik bijna nooit een statief. Het beperkt mij en ik heb ondervonden dat ik zonder statief veel sneller kan anticiperen op situaties. Mijn beste foto’s van steenuiltjes in de vlucht heb ik dan ook uit de hand geschoten.”
Frank Jacobs, frankjacobs.zoom.nl
Nikon D5 · ISO 800 · F 5,6 · 1/4000 SEC · 270 MM
Professioneel fotograaf Edwin Giesbers
Edwin is sinds 2005 fulltime professioneel fotograaf met als specialisatie natuurfotografie. Op jonge leeftijd begon hij zijn liefde voor de natuur te combineren met fotografie. In opdracht van tijdschriften verzorgt Edwin vaak ook verhalen bij zijn reportages. Zijn artikelen zijn gepubliceerd in bekende tijdschriften zoals BBC Wildlife Magazine, National Geographic, Terre Sauvage en Camera Natura. In 2011 maakte hij in opdracht van National Geographic NL/BE en Dutch Media het boek ‘Handboek natuurfotografie Nederland & België’. In 2015 volgde een boek over fotografie op natuurhotspots wereldwijd: ‘Handboek natuurfotografie op reis’. Zijn nieuwste boek is in 2020 verschenen en heeft de titel ‘Macrofotografie – de kunst van de close-ups’.
Edwin in vogelvlucht
“Ik werk vanuit mijn professie gedurende een bepaalde periode vooral aan een compleet beeldverhaal over een specifieke soort, waarbij ik gevarieerd beeld en gedrag probeer vast te leggen. Meer dan eens werk ik dan samen met een onderzoeker, die vaak ook in beeld een rol speelt. Deze diepgang in mijn fotografie vind ik buitengewoon interessant. Het onderzoeksgebied van degene met wie ik dan samenwerk, bepaalt zo ook het gebied waarin ik ga fotograferen.”
Leer vogels kennen
“In Nederland vind ik het prettig om regelmatig de omgeving van mijn woonplaats Nijmegen te verkennen. In het uiterwaardengebied daaromheen, met onder meer de Ooijpolder en de Millingerwaard, komen in alle jaargetijden veel vogels voor. Ik volg daarbij veel verschillende soorten. Zo stond de waterspreeuw hoog op mijn verlanglijst. Dit is een vogel die sporadisch als wintergast opduikt en bijzonder gedrag vertoont: hij drijft, duikt, zwemt en kan zelfs onder water lopen. Bijna iedere winter duikt hij wel ergens op in Nederland, maar wáár precies is elk jaar weer spannend.”
“Het is belangrijk om je in het leven van het dier in te lezen. Naast allerlei lectuur hebben we ook het internet tot onze beschikking. Niet alleen om te ontdekken waar je een bepaalde soort kunt vinden, maar ook hoe je deze op een verantwoorde wijze kunt benaderen. Door kennis vergroot je de kans op mooie en aansprekende foto’s. Daarbij is het ook van belang om te weten wanneer je te verstorend aanwezig bent. Bij bijvoorbeeld nestfotografie moet je zorgvuldig te werk gaan. Als ouders hun kroost willen voeren en niet meer naar hun jongen durven omdat je als fotograaf bij het nest blijft staan, heb je een situatie gecreëerd die je als natuurliefhebber niet moet willen. Focus je op soorten in je eigen omgeving, óók de bekende huismus of koolmees. Hier kun je meer tijd in steken en daardoor veel ervaring opdoen. Na verloop van tijd zul je zien dat de kwaliteit van de beelden beter wordt.”
Edwin Giesbers
Nikon D750 · ISO 800 · F 6,3 · 1/200 SEC · 400 MM
Wees altijd voorbereid!
“Houd altijd rekening met het onverwachte. Ga je voor een bepaalde soort op pad, dan kun je ook plotsklaps een andere soort of een situatie tegenkomen waarbij je snel moet reageren. Zo ging ik ’s winters eens op pad om ganzen in winterse omstandigheden te fotograferen. Toen ik mijn auto op de dijk had geparkeerd, zag ik twee eenden boven het water vliegen. Een moment later werd eentje aangevallen door een havik. Ik reageerde net te laat om daarvan een spectaculaire foto te maken. Ik zeg vaak: de mooiste foto’s heb je nét niet kunnen maken …”
Edwin Giesbers
Nikon D800 · ISO 1600 · F 7,1 · 1/400 SEC · 24 MM
Vogelexpert Hans Peeters
Hans Peeters is gek op vogels. Hij werkte jarenlang bij Vogelbescherming Nederland, waarvan de laatste tien jaar als hoofdredacteur van het tijdschrift Vogels, en schreef verschillende boeken en artikelen over vogels en de natuur. Hans is inmiddels gestopt met werken, maar hij houdt zich nog bezig met de beeldredactie voor het tijdschrift. Wij spraken Hans over zijn werk en zijn favoriete vogels in dit seizoen.
Hans in vogelvlucht
“Ik kijk al vanaf mijn tiende naar vogels. Ik kan me geen leven voorstellen zonder ze. Vroeger vond ik het al fascinerend om te zien dat de vogels van Scandinavië naar Nederland vliegen om te overwinteren. Dat trekt mij zo aan in vogels: de vrijheid om te kunnen vliegen en te gaan en te staan waar je maar wilt. Ik denk dat elke vogelaar weleens een vogel zou willen zijn en zou willen vliegen zonder vliegtuig. Nu ik gestopt ben met werken, heb ik nóg meer tijd om van de natuur en de vogels te genieten.”
Ook gewone vogels zijn interessant
“Er zijn ontzettend veel boeiende vogelsoorten. Zelf vind ik uilen, eenden en steltlopers erg interessant, maar ook en juist de mussen in eigen tuin. Je hoeft niet ver weg te gaan om boeiende vogels tegen te komen. Geniet vooral van hele gewone vogels in je directe omgeving, zoals huismussen, kool- en pimpelmezen. Ze zijn er bijna altijd en overal! Ik kan enorm genieten van hun gedrag. Maar ik let natuurlijk wel op bijzonderheden. In het begin van de zomer zijn er jonge ransuilen. Deze jongen gaan al uit het nest voordat ze kunnen vliegen. Ze blijven dan in de buurt van het nest zitten, en aan het eind van de middag beginnen ze om eten te bedelen. Ze piepen als een soort krakende deur: een heel kenmerkend geluid.”
Vogeltrek
“De maanden juli en augustus zijn de stilste maanden voor vogelaars. De vogels hebben jongen gehad die zijn uitgevlogen. Wat mensen misschien niet weten, is dat in juni en juli voor een aantal vogels de vogeltrek alweer begint. Steltlopers zoals oeverloper, bosruiter en witgatje trekken dan al naar het zuiden, en in juni kun je ze alweer in Nederland zien. Een aanrader om eens naartoe te gaan, is het Balgzand in de kop van Noord-Holland. Er staat daar een heel mooi kijkscherm, waarbij je uitkijkt over een hoogwatervluchtplaats. Dat is een stukje moeras waar, als het op het wad hoogwater is, de vogels komen om te rusten.”
Albert Beukhof
Sony A99 II · ISO 3200 · F 5,6 · 1/320 SEC · 400 MM
Patrick Reymer
Nikon D610 · ISO 1600 · F 9 · 1/2000 SEC · 420 MM
Zoom Academy
Dit artikel komt uit de volledige Cursus Vogels spotten en Fotograferen in Zoom Academy. Hierin leer je alles over het vastleggen van deze gevleugelde modellen en nog veel meer.
Zo leer je onder andere:
- Alles over het vinden van verschillende vogelsoorten
- De basis voor het fotograferen van vogels
- Hoe je je camera het beste kunt instellen
- Het nabewerken bij vogelfoto’s
Bekijk hier de volledige Cursus Vogels spotten en Fotograferen.
